Inhoud

• Wat is depressie?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Depressie

Wat is depressie?

Bij een depressie heb je bijna elke dag 1 van deze klachten of beide:

• Je bent het grootste deel van de dag somber.
• Je hebt bijna nergens interesse of plezier in. 

Je hebt daarbij ook een aantal van deze klachten:

• Je hebt het gevoel dat je niks waard bent of je voelt je leeg.
• Je voelt je heel moe en sloom.
• Je kunt je aandacht slecht ergens bij houden. 
• Je kunt geen beslissingen nemen.
• Je hebt geen energie om te bewegen.
• Het eten smaakt niet meer. Of je wilt juist extra veel eten. Je bent daardoor afgevallen of zwaarder geworden.
• Je slaapt heel veel. Of je slaapt slecht. 
• Je voelt je onrustig of wilt steeds bewegen.
• Je vindt het leven zo zwaar dat je niet meer wilt leven. Je denkt aan de dood of zelfmoord.
• Bij dagelijkse dingen heb je veel last van je klachten. Bijvoorbeeld op je werk of bij je studie. Of in contact met andere mensen. 

Als je dit 2 weken of langer bijna de hele dag hebt, kun je een depressie hebben.

Veel mensen krijgen een depressie. Je hoeft je er niet voor te schamen en je hoeft je er ook niet schuldig over te voelen. 

Een depressie kan komen door deze dingen:

• je DNA
  Het DNA in je cellen geeft dan een grotere kans op depressies. Je hebt meer kans op een depressie als meer mensen in je familie een depressie hebben gehad. 
• je karakter
  Je karakter heeft invloed op hoe je je voelt. Misschien pieker je veel, wil je alles heel goed doen en vraag je niet zo snel om hulp. Zulke eigenschappen maken de kans op een depressie groter. 
• problemen die veel stress geven en erge dingen die gebeuren
  Bijvoorbeeld zorgen over geld, problemen in je relatie, problemen met je kind, je werk kwijtraken of geweld meemaken.
• andere klachten of ziektes zoals angst, pijn, diabetes, overgewicht of kanker. Die maken de kans op een depressie ook groter. 

Kan ik er zelf iets tegen doen?

Als je een depressie hebt, kun je zelf dingen doen om je beter te voelen. Je hoeft niet alles in 1 keer te veranderen. Kies zelf waar je mee gaat beginnen. Bedenk dat elke kleine verandering al helpt.

Het is belangrijk om dingen op vaste tijden te doen. Bijvoorbeeld:

• Sta op tijd op.
• Eet elke dag op dezelfde tijden.
• Ga elke dag naar buiten. Buitenlucht en bewegen kunnen je een beter gevoel geven.
• Ga elke dag op tijd naar bed. En het liefst op een vaste tijd. Dat is belangrijk voor je slaap en je stemming. 
  Kijk voor meer adviezen bij beter slapen. 

Je hoeft niet direct alles te veranderen. Bedenk 1 ding waar jij mee wilt beginnen. Dan kun je het beter volhouden.

Door gezond eten kun je je beter voelen:

• Eet elke dag 3 gezonde maaltijden.
• Eet vooral producten die vers en niet bewerkt zijn. Bijvoorbeeld verse groente, vers fruit, bonen en noten.
• Wil je meer tips over gezond eten? Bekijk de video.

Bewegen en sporten zijn belangrijk om je beter te voelen:

• Probeer een half uur per dag te bewegen. Lukt dat niet, begin dan rustig aan en ga langzaam steeds iets meer doen.
  Ga bijvoorbeeld wandelen of tuinieren. Of loop of fiets naar de winkel voor je boodschappen.
• Probeer ook te gaan sporten. Vooral hardlopen helpt om je beter te voelen. Stevig wandelen of hard fietsen is ook goed. En je kunt bijvoorbeeld ook zwemmen of dansen. Je hart moet wel wat sneller gaan kloppen en je moet wat sneller gaan ademen. Dit helpt om je minder depressief en fitter te voelen. Ook zorgt het ervoor dat je beter slaapt.
• Bekijk de video over bewegen en sporten. 

Drink geen alcohol en gebruik geen drugs. Dat helpt om beter te worden van een depressie. 

Heb je mensen om je heen met wie je kunt praten? Bijvoorbeeld een vriend of collega? Praat over je gevoel. Vaak helpt dat. 
Spreek ook af om regelmatig iemand te bellen of om bij iemand op bezoek te gaan. 

Door de depressie ga je misschien slecht over jezelf denken. Praat over dat gevoel met andere mensen. Meestal veranderen zulke gevoelens na een tijdje. Ook doordat je erover praat.

Het kan helpen om te praten met mensen die zelf ook een depressie hebben. Of met mensen die een depressie hebben gehad. Je kunt deze mensen vinden via de Depressie Vereniging. Kijk bij Meer informatie. 

Blijven werken is vaak beter dan een tijdje stoppen met werken.

Bel of mail met je bedrijfsarts om te bespreken hoe je kunt blijven werken. Soms moet er iets veranderen aan je werk. Je gaat bijvoorbeeld halve dagen werken, of je doet alleen de taken die voor jou makkelijk zijn. Met je werkgever spreek je af hoe je je werk gaat doen.
Moet je toch tijdelijk stoppen met werken? Bespreek dan met de bedrijfsarts hoe je weer aan het werk kunt. Je herstelt sneller en beter als je blijft werken.

Blijven studeren is vaak beter dan een tijdje stoppen met je studie.

Bespreek met je mentor of decaan hoe je kunt blijven studeren. Soms moet er misschien iets veranderen. Je gaat bijvoorbeeld wat minder doen. Moet je toch tijdelijk stoppen met studeren? Bespreek dan samen hoe je zo snel mogelijk weer kunt beginnen. 

Als je een depressie hebt, kan het moeilijk zijn om dingen te gaan doen. Maak daarom een lijst waar bijvoorbeeld op staat hoe laat je wilt opstaan en eten. Je kunt er ook andere dingen op zetten.

Kies iets wat je prettig vindt of vond om te doen. Bijvoorbeeld een tijdschrift lezen, een stukje wandelen of een film kijken. Schrijf op waar je mee gaat beginnen. 

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Bij depressie

• Hulp bij afbouwen

Wilt u stoppen met uw medicijn tegen depressie (antidepressivum)? Overleg dan met uw arts of apotheker.

Als u te snel stopt met het gebruik van uw medicijn tegen depressie, kunt u last krijgen van bepaalde klachten. Bijvoorbeeld angst, slapeloosheid, onrust, duizelig zijn, hoofdpijn, spierpijn, misselijk zijn en zweten. Dit noemen we ontwenningsverschijnselen. 

Om deze klachten te voorkomen is het belangrijk dat u langzaam stopt. Dit doet u door steeds iets minder te gaan gebruiken. 

Uw apotheker kan u helpen en begeleiden bij het stoppen. Samen met uw apotheker spreekt u af hoe u het best kunt stoppen. U maakt dan samen een afbouwschema. 

Krijgt u opnieuw last van depressie? Bespreek dit dan met uw arts of apotheker.

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Bel direct de huisarts, de huisartsen-spoedpost of 112 als je plannen hebt om een einde aan je leven te maken. 
Je kunt ook dag en nacht 113 of 0800 0113 (gratis) bellen. Of met iemand chatten via 113.nl.

Bel ook direct de huisarts of huisartsen-spoedpost als je een psychische crisis hebt. 

Bel je huisarts of andere behandelaar om een afspraak te maken in 1 van deze situaties:

• De depressie wordt erger.
• Je angsten worden erger.
• Je ervaart de wereld als vreemd en eng. Je hoort, ziet of denkt vreemde dingen. Dit kan het begin van een psychose zijn.
• Je denkt vaak dat je niet meer wilt leven of je denkt vaak aan de dood.
• Je slikt medicijnen en je krijgt veel last van bijwerkingen.

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Serotonineheropnameremmers
Serotonineheropnameremmers, ook wel SSRI’s genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof die een rol speelt bij stemming en emoties. Hierdoor vermindert de depressie en verbetert de stemming. Voorbeelden zijn citalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline.

Tricyclische antidepressiva
Tricyclische antidepressiva regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine en norepinefrine, twee van nature voorkomende stoffen die een rol spelen bij stemming en emoties. Hierdoor vermindert de depressie en verbetert de stemming. Voorbeelden zijn amitriptyline, clomipramine en nortriptyline.

Mianserine, mirtazapine en trazodon
Deze antidepressiva regelen in de hersenen de hoeveelheid en het effect van serotonine, een natuurlijk voorkomende stof die een rol speelt bij stemmingen en emoties. Hierdoor vermindert de depressie en verbetert de stemming.

MAO-remmers
MAO-remmers regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine en noradrenaline, twee van nature voorkomende stoffen die een rol spelen bij stemmingen en emoties. Hierdoor verbeteren de verschijnselen van de depressie. Voorbeelden zijn fenelzine, moclobemide en tranylcypromine.

Sint-janskruid
Sint-janskruid is een kruidenmiddel met een antidepressieve werking. Hoe het precies werkt, is nog niet helemaal bekend. Sint-janskruid vermindert de depressie en verbetert de stemming.

Venlafaxine
Venlafaxine is een middel met een antidepressieve werking. Het regelt in de hersenen hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof die een rol speelt bij stemming en emoties. Hierdoor vermindert de depressie en verbetert de stemming.

Lithium
Lithium is een middel dat wordt gebruikt bij manische depressiviteit. Lithium kan een manische bui stoppen en voorkomt sterke stemmingsschommelingen. Hoe deze werking precies tot stand komt, is niet bekend. Waarschijnlijk heeft het invloed op de overdracht van prikkels in de hersenen.

Atypische antipsychotica
Atypische antipsychotica kunnen worden gebruikt bij een zeer ernstige depressie waarbij verschijnselen van een psychose optreden, zoals wanen en hallucinaties. Atypische antipsychotica onderdrukken deze verschijnselen. Soms worden ze in combinatie met andere antidepressieve middelen gebruikt. Voorbeelden van atypische antipsychotica die kunnen worden gebruikt, zijn clozapine, quetiapine of aripiprazol.

Bupropion
Bupropion regelt in de hersenen de hoeveelheid noradrenaline en dopamine, twee natuurlijk voorkomende stoffen die een rol spelen bij stemmingen en emoties. Hierdoor vermindert de depressie en verbetert de stemming.

Lamotrigine
Lamotrigine wordt soms gegeven als antidepressiva en lithium niet voldoende helpen. Lamotrigine voorkomt sterke stemmingsschommelingen. Het werkt in het algemeen beter tegen de depressies dan tegen de manie.

Esketamine
Esketamine wordt als neusspray gegeven als meerdere medicijnen tegen depressie niet hebben geholpen of in een noodsituatie. Het wordt gebruikt bij erge depressie samen met andere medicijnen tegen depressie. Esketamine neusspray mag alleen in het ziekenhuis of in de praktijk van uw dokter worden gebruikt.