Inhoud

• Wat doet encorafenib en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik encorafenib gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

encorafenib

Encorafenib is een tyrosinekinaseremmer. Dit is een doelgerichte kankerremmende stof (’targeted therapy’).

Artsen schrijven het voor bij een bepaalde vorm van huidkanker (melanoom), darmkanker en longkanker.

Wat doet encorafenib en waarbij gebruik ik het?

Kanker

Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen, waarbij lichaamscellen zich ongeremd vermenigvuldigen. Het gevolg zijn tumoren (gezwellen) of afwijkingen in bloed en lymfebanen. Het is een ernstige ziekte die slecht kan aflopen als men er niets aan doet.

Dankzij nieuw onderzoek is tegenwoordig goede behandeling voor veel soorten kanker mogelijk. Bij snelle behandeling voorkomt u dat een kankergezwel doorgroeit in het omringende weefsel of dat het uitzaait. Bij uitzaaiingen ontstaat kanker op andere plaatsen in het lichaam.

Artsen schrijven encorafenib voor bij een bepaald type melanoom (een vorm van huidkanker), darmkanker en longkanker.

Oorzaak
In elke cel zit DNA. DNA bevat de erfelijke eigenschappen van ons lichaam, zoals de bloedgroep en de kleur van de ogen. Door het DNA weten cellen wat ze moeten doen. Bijvoorbeeld ook hoe snel ze zich moeten delen.
Bij een celdeling ontstaan uit één cel 2 dochtercellen, met exact hetzelfde DNA als de moedercel. Als het stukje DNA dat de celdeling bestuurt beschadigd raakt, kan de cel zich sneller gaan delen. De nieuwe cellen bevatten dezelfde beschadiging in het DNA als de moedercel. Daardoor gaan ook deze cellen zich veel te snel delen, met kanker tot gevolg.

Hoe de beschadiging in het DNA ontstaat, is vaak onbekend. Het lijkt soms te komen door chemische stoffen als teer in tabaksrook, of door asbest, alcohol, te veel of te vet voedsel, straling of door een erfelijke aanleg.

Verschijnselen
Kanker is een verraderlijke ziekte. Elke kankersoort veroorzaakt weer andere klachten. In het beginstadium zijn er vaak helemaal geen verschijnselen. Pas als een kankergezwel tegen zenuwen aan gaat drukken, is pijn te voelen.

Sommige klachten komen bij vrijwel alle kankersoorten voor, zoals erge vermoeidheid, gebrek aan eetlust en sterke vermagering (bijvoorbeeld meer dan 3 kilo per maand).

• Een melanoom doet zich vaak voor als een soort moedervlek. Veel mensen hebben er in het begin vrijwel geen klachten van. Maar elke moedervlek die langzaam of snel groter of dikker wordt, een grillige rand heeft, verkleurt, ontstoken raakt, gaat bloeden of jeukt kan melanoom zijn.
  Ga daarom voor controle naar een arts als u een dergelijke moedervlek opmerkt.
• Bij kanker van darmen kan bloed bij de ontlasting een aanwijzing zijn. Als de tumor in de buurt van de anus zit, is er soms rood bloed vermengd met de ontlasting. Als de tumor hogerop in de darmen of de maag zit, verteert het bloed, waardoor de ontlasting zwart verkleurt. Bovendien kunt u ernstige buikklachten krijgen.
• Bij longkanker moet u soms hoesten, heeft u soms pijn op de borst en bent u kortademig.

Behandeling
De behandeling hangt af van de plaats waar de kanker zit en hoe ver de ziekte is gevorderd. Operatie, chemotherapie met cytostatica en bestraling zijn de meest voorkomende behandelingsmethoden.

Artsen schrijven encorafenib voor bij bepaalde vormen melanoom, darmkanker en longkanker. De specialist controleert eerst of het type melanoom gevoelig is voor dit medicijn.

Encorafenib wordt bij melanoom en longkanker samen gebruikt met het kankerremmende medicijn binimetinib. Bij darmkanker wordt het samen gebruikt met het kankerremmende medicijn cetuximab. 

Effect
Tyrosinekinases zijn enzymen die alle cellen, dus ook kankercellen, nodig hebben voor hun groei.
Encorafenib remt sommige van deze enzymen. Hierdoor kunnen de melanoom-kankercellen niet groeien.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Vooral op de huid kunnen wratten en andere vergroeiingen ontstaan. Zeer zelden ook een nieuw melanoom. Controleer uw huid daarom regelmatig en raadpleeg uw arts als u veranderingen ziet. Uw arts zal uw huid regelmatig bekijken.

Door de lijst van bijwerkingen kan het lijken dat het middel erger is dan de kwaal. Maar de bijwerkingen komen lang niet bij iedereen in dezelfde mate voor. Bovendien gaan de meeste bijwerkingen na de behandeling geleidelijk over.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, diarree en misselijkheid. Soms braken, verstopping en maagpijn

  Zorg dat u extra drinkt als u diarree heeft en moet overgeven. Dan heeft u minder kans op uitdroging. Mogelijk helpt het om vaker te eten, maar dan kleine beetjes.

• Vermoeidheid en een zwak gevoel

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Haaruitval. Niet alleen van hoofdhaar, maar ook van wenkbrauwen, wimpers, oksel- en schaamhaar.

  Na de behandeling zal het haar na ongeveer een maand weer gaan groeien.

• Huidklachten, zoals huiduitslag, droge huid met kloven en jeuk

  Dit kan komen door overgevoeligheid, maar hoeft niet. (Zie bij 'Zeer zelden Overgevoeligheid'). Zelden acne (puistjes), roodheid, huidontsteking, gevoelige knobbeltjes. Ook zelden kans op andere soorten huidkanker. Merkt u veranderingen in uw huid? Overleg dan met uw arts.
  Zeer zelden overgevoeligheid van de huid voor zonlicht (zon, UV-lamp, zonnebank). Blootstelling aan zonlicht, zelfs voor korte perioden, kan huiduitslag, jeuk, roodheid en andere verkleuring van de huid of ernstige verbranding door de zon geven. Blijf daarom uit direct zonlicht, met name tussen 10.00 en 15.00 uur, draag beschermende kleding, waaronder hoed en zonnebril, smeer zonnebrandmiddel op met een sunblock van minimaal factor 15, gebruik lippenbalsem met minstens factor 15, ga niet onder de zonnebank.

• Wazig zien. Zeer zelden oogontsteking. U merkt dit aan rode ogen, pijn, wazig zien gevoeligheid voor licht of zwevende vlekjes voor de ogen.

  Waarschuw uw arts als u dit merkt. Zeer zelden is namelijk sprake van een ernstige oogbeschadiging.

• Koorts

• Duizeligheid en hoofdpijn

• Opgezwollen enkels en onderbenen

• Zenuwbeschadiging. Heeft u last van een tintelend of doof gevoel in armen en benen of van een branderige pijn in handen of voeten? 

  Waarschuw dan meteen uw arts. Meestal gaan deze verschijnselen weer weg, een enkele keer zijn ze blijvend.

• Rugpijn, spierpijn, spiertrekkingen en pijn in de gewrichten

• Bloedarmoede en meer kans op bloedingen. Deze bijwerkingen ontstaan door een tekort aan rode bloedcellen en bloedplaatjes. Neem contact op met uw arts bij: onverklaarbare bloedneuzen, onderhuidse bloedinkjes en blauwe plekken en extreme vermoeidheid.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Goedaardige gezwellen op de huid, zoals ouderdomswratten en steelwratjes

  Waarschuw uw arts als u merkt dat uw huid verandert, omdat zeer zelden ook ernstige bijwerkingen op de huid kunnen ontstaan. Uw arts zal controleren of het om goedaardige gezwellen gaat en kan ze eventueel verwijderen.

• Smaakstoornissen

• Ontsteking van de dikke darm. Heeft u last van ernstige diarree en buikpijn? Waarschuw dan een arts.

• Hand-voet-syndroom. Hierbij raken de handen en voeten rood en gezwollen. Uw handen en voeten kunnen dan pijn gaan doen, branderig aanvoelen of gaan kloven, blaren of vervellen.

  Waarschuw bij deze verschijnselen uw arts.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag, galbulten of jeuk. Raadpleeg dan uw arts. In zeldzame gevallen kunt u last krijgen van een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Neem dan direct contact op met uw arts.

• In ernstige gevallen nierfalen. Waarschuw meteen uw arts bij koorts en uitdroging (te merken aan dorst, slaperigheid, een snelle hartslag en niet of weinig plassen).

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Problemen met de gezichtszenuw. Dit merkt u meestal aan één kant van het gezicht. Bijvoorbeeld aan een laag hangende werkbrauw, een oog dat niet goed wil sluiten of een scheve mond.

  Raadpleeg in deze gevallen uw arts.

• Hartritmestoornissen. U merkt dit soms alleen aan plotselinge duizelingen of als u even wegraakt. Vooral mensen met de hartritmestoornis verlengd QT-interval hebben hier kans op.

  Uw arts zal uw hartritme controleren en eventuele veranderingen beoordelen. Soms is het nodig dit medicijn tijdelijk te stoppen tot het hartritme weer normaal is.

• Ontsteking van de alvleesklier. Raadpleeg uw arts bij hevige buikpijn.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik encorafenib gebruiken met andere medicijnen?

Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• De antistollingsmiddelen acenocoumarol en fenprocoumon. Encorafenib kan het effect van acenocoumorol en fenprocoumon versterken. Meld het aan de trombosedienst als u encorafenib gaat gebruiken of als u gaat stoppen met encorafenib.
• Bepaalde hiv-middelen. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.

Sommige medicijnen kunnen de bijwerkingen van encorafenib versterken. Overleg met uw arts als u een van de volgende medicijnen gebruikt.

• Claritromycine en erytromycine, antibiotica.
• Itraconazol, posaconazol en voriconazol, medicijnen tegen schimmelinfecties.
• Gemfibrozil, een medicijn tegen een te hoog cholesterol.
• Ketoconazol, een medicijn tegen de ziekte van Cushing.

Twijfelt u eraan of de bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Het is belangrijk dat uw arts weet welke medicijnen u nog meer gebruikt. Neem daarom uw medicatieoverzicht mee als u naar het ziekenhuis gaat. Dit is een overzicht waarop staat welke medicijnen u gebruikt. Er staat ook andere belangrijke informatie op. Bijvoorbeeld of u allergisch bent voor bepaalde medicijnen. U kunt dit overzicht bij uw eigen apotheek opvragen. Krijgt u in het ziekenhuis nieuwe medicijnen, of verandert er iets aan uw medicijngebruik? Geef dit dan ook weer door aan uw eigen apotheek. Dan blijft uw medicatieoverzicht actueel.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden?
Dit medicijn kan vermoeidheid, duizeligheid en oogklachten veroorzaken. Dit kan uw rijvaardigheid beïnvloeden. Rijd geen auto als u hier last van heeft.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de slijmvliezen van maag en darmen. Het vergroot daardoor de kans op bijwerkingen op de maag en darmen. Gebruik daarom liever geen alcohol zolang u last heeft van uw maag en darmen.

alles eten?
Bij dit medicijn kunt u beter niet te veel grapefruit eten, of grapefruitsap drinken. Dan is de kans op bijwerkingen namelijk groter.

• Wilt u grapefruitsap drinken? Drink niet meer dan 2 dagen per week een glas grapefruitsap. En wacht elke keer dat u grapefruitsap heeft gedronken ten minste 3 dagen totdat u weer grapefruitsap drinkt.
  Dus: als u op maandag grapefruitsap drinkt, wacht dan tot donderdag met het opnieuw drinken van grapefruitsap.
• Wilt u grapefruit eten? Eet niet meer dan 2 dagen per week 1 of 2 grapefruits. En wacht na elke keer dat u grapefruit hebt gegeten ten minste 3 dagen totdat u weer grapefruit eet.
  Dus: als u op maandag grapefruit eet, wacht dan tot donderdag met het opnieuw eten van grapefruit.

Bent u gewend om veel of vaak grapefruits te eten, of grapefruitsap te drinken? Bespreek dit dan met uw apotheker of arts. Misschien is er een ander medicijn dat u kunt gebruiken dat wel goed samengaat met grapefruit(sap). Lees hier meer informatie over grapefruit en medicijnen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Er is een kans dat het medicijn aangeboren afwijkingen bij het kind veroorzaakt. Meld het in elk geval aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent of binnenkort wilt worden.
Gebruik een goede anticonceptie tijdens de behandeling en 1 maand daarna.

Borstvoeding
Geef GEEN borstvoeding als u dit medicijn gebruikt. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt. Als het in de moedermelk komt, kan het schadelijk zijn voor het kind.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe?
Slik de capsules heel door met een half glas water.

Moet u kort na inname overgeven? Neem GEEN nieuwe capsule, maar overleg met uw arts of verpleegkundige.

Wanneer?
U gebruikt dit medicijn 1 keer per dag. Kies hiervoor steeds hetzelfde moment van de dag, dan vergeet u minder snel een dosis.

Hoelang?
U kunt dit medicijn gebruiken zolang het goed werkt bij uw aandoening.